De toekomst van salsa

Artiest:	Bannakumbi
Titel	Un nuevo dia
Jaar van uitgave:	2009
Stijl:	Salsa
Winkelwaarde:	€ 10
Aantal nummers:	10
Tijdsduur:	43:48

Als ik Bannakumbi met twee woorden moet beschrijven dan zou ik kiezen voor fel en verrassend. Vanaf het eerste moment zetten ze vol gas in. Na het eerste nummer verwachtte ik latin-jazz met timba invloeden te gaan horen, maar het tweede nummer, "Aunque fallaste", is goed geproduceerde, moderne Amerikaanse salsa zoals je die ook van Tito Nieves of Marc Anthony kan verwachten, maar dan met een flinke timba-injectie. En dat blijkt dan de echte basis van Bannakumbi te zijn. Zoals het hoort in de huidige salsa worden ter ondersteuning een stel rappers uit het reggaeton genre opgetrommeld (waaronder Julio Voltio, de kenner weet dan genoeg), en ook daar wachten verrassingen. De eerste anderhalve minuut van "Loco" dacht ik dat Bannakumbi vervallen was in Belle Perez-achtige nep latin onzin, wordt er uiteindelijk toch een ritme met spierballen ingezet waarover rapero Pirulo heen scandeert met het staccato geleend van Tego Calderon. Die anderhalve minuut in het begin van "Loco" was ook het enige minder sterke moment op een album dat verder als een niet te stoppen natuurkracht over de luisteraar heendondert. Deze moet je nu kopen zodat je later kan zeggen dat je die gasten al vanaf het begin in de gaten had wanneer ze mega-groot zijn.

Ouderwets wordt weer nieuwerwets

Artiest:	German Villareal y su mambo big band
Titel	Permiso concedido
Jaar van uitgave:	2009
Stijl:	Mambo
Winkelwaarde:	€ 10
Aantal nummers:	10
Tijdsduur:	38:41

German Villareal y su mambo big band spelen mambo, zoals je kan verwachten met zo'n naam. Het is wel een ver doorontwikkelde versie van de mambo, die stijlmatig veel dichter bij moderne salsa orkesten komt als Sonora Carruseles en Grupo Galé (oftewel harde salsa met een typisch Colombiaanse swing) dan bij Tito Puente of Cachao. Laat het nou net zo zijn dat ik Sonora Carruseles en Grupo Galé saai vind: okay om op de dansen, maar naar te luisteren, tja... het zal me worst wezen. Het mag dan opvallend heten dat ik de Mambo Big band wel prima kan pruimen. Ik denk dat het komt doordat overdaad zeker niet schaadt bij de uitvoering van de mambo. German laat de blazers in dubbeldikke rijen aanrukken en dient aldus de mambo-swing op met mokerslagen. Wanneer ik naar German Villareal luister, gaat het volume wat omhoog om al het blazersgeweld in volle glorie te kunnen horen, en zo injecteert hij zijn beukende swing diep in mijn hoofd. "¡Así se goza!", zou Joe Cuba zeggen.

If it ain't rough, it ain't right!

Artiest:	P.R. Latin Xpress
Titel	Con nuestro tumbao
Jaar van uitgave:	2009
Stijl:	Salsa dura
Winkelwaarde:	€ 14
Aantal nummers:	11
Tijdsduur:	57:04

P.R. Latin Xpress heeft twee covers op hun plaat staan: een van Lionel Richie en een van Ray Barretto. Hun stijl van spelen deed me vanaf het eerste moment denken aan oude salsa helden zoals Bobby Valentin en Pete "El Conde" Rodriguez. En ook in de eigen nummers speelt P.R. Latin Xpress constant riedeltjes die verwijzen naar oude nummers. Is het dan enkel na-aperij wat de klok slaat? Juist niet! Zie het als bewijs van een uitstekende stamboom, want de salsa dura van P.R. Latin Xpress heeft zeker wel een heel eigen, herkenbaar geluid. De verwijzingen naar anderen zijn niet per ongeluk, zoals we in het nummer "Somos el son" horen: son zoals Tite Curet en Pedro Flores (niet te verwarren met de uitvinder van de jojo) schreven, son zoals die van Adalberto Alvarez. Vorig jaar was ik een paar maanden helemaal ondersteboven van "Lo Nuestro" van La Sucursal S.A. en daarbij merkte ik al op dat old school salsa op zijn hardst terug grijpt naar zijn son roots. Dat idee wordt dus duidelijk onderstreept door de drie neven die het hart van P.R. Latin Xpress vormen. En daarmee hebben ze mij volledig te pakken, van mijn oren tot aan mijn voeten, en net zo hard als La Sucursal S.A. een tijdje geleden.