Op audiëntie bij keizerin Haila Mompie

Zaterdag 18 juli was een dag waar ik lang naar had uitgekeken. De meeste salsa kenners zijn het er wel over eens dat Haila Mompie de enige echte pretendent op de troon van salsa-koningin Celia Cruz is. Haar aanwezigheid in la Seyne-sur-Mer deze avond legde veel gewicht in de schaal bij de keuze van een vakantiebestemming dit jaar.

From Festival Cubain Bayamo 2009

Mijn liefje vroeg of Haila soms de Cubaanse Lil' Kim was toen ze haar voor het eerst het podium zag betreden in Fort Napoleon, gekleed in een strakke leren broek en bustier met extreem push-up effect. Ik had geen scherpe opmerking meer als antwoord, want ik was direct betoverd door de opkomst van onze nieuwe koningin. Haila begon haar optreden met een aantal van de Cubaanse popnummers die ze ook op haar meest recente CD's liet horen. Met een stem als de hare kan je alle kanten op en welke kant je ook opgaat, het kan niet misgaan.

De daaropvolgende nummers gingen wat meer de Caribische kant op, en trokken dus wat meer dansers van de tribune naar de ruimte voor het podium. Ik merkte dat ik zelf voornamelijk zat te wachten totdat ze wat oude nummers die ze met Bamboleo en Azucar Negra had opgenomen ging doen. Na een klein uur was het dan eindelijk zover, en zong Haila het nummer "No me parezco a nadie". Ik was blijkbaar niet de enige die erop wachtte, want gelijk bij de eerste tonen sprongen heel wat mensen op uit hun stoelen om zich zo dicht mogelijk naar het podium toe te bewegen

Mijn liefje vroeg op een gegeven moment wat "Así na'má" betekent. Mijn eerste reactie was de wedervraag of ze niet "Ahí na'má", een kreet die Cubaanse zangers vaker gebruiken om aan te geven hoe goed ze een stuk van de muziek vinden). Maar even later hoorde ik ook zelf dat Haila daar dus een variant op gebruikt: "Así na'má". Ik dacht okay, da's dus haar eigen unieke twist totdat ik dagen later Danny Lozada dezelfde kreet in een plaat hoorde voortbrengen.

From Festival Cubain Bayamo 2009

Onder de muzikanten was de bassist mijn held van de avond. Uiterlijk leek het wel een klein broertje van Quest Love van The Roots. Hij ging helemaal op in de muziek met een grijns van oor tot oor.

In een van de nummers die hierna kwam liet Haila merken dat de rollen deze avond waren omgedraaid: in plaats van dames trok zij voornamelijk heren het podium op. Nadat een Fransoos liet zien hoe hij zich de cubaanse stijl eigen had gemaakt, trok Haila een donkere vent het podium op die op een cheeky manier zijn beste batidoras aan haar presenteerde. Haila gaf een commentaar in de trant van: kijk dat is nou een echte Cubaan, om vervolgens een kreet van verbazing te uiten toen bleek dat hij dat niet was.

From Festival Cubain Bayamo 2009

Het was een avond van ontgoochelingen, want later sprak ik een andere toeschouwer die ik al vanaf zijn eerste danspassen voor een Cubaan had gehouden en hij bleek een zwarte Parijzenaar te zijn. Het deed me afvragen hoe ze op de Franse Antillen dansen en in welke mate dat overeenkomsten heeft met hoe de Cubanen dansen. Iets om me nog eens in te verdiepen.

Geheel terzijde: het was me de afgelopen avonden al opgevallen dat de franse salseros veel dichter op elkaar dansen, met kleinere pasjes en minder superingewikkelde moves maar juist beheerste korte draaien die sierlijk worden afgewerkt. Ik vond dat wel iets anders dan het groffe gooi- en smijtwerk wat ik soms op de dansvloer in Nederland zie (en ja, daar maak ik me zelf ook wel eens schuldig aan, mijn liefje en ik zijn nou eenmaal grote mensen).

Maar goed, Haila haalde de een naar de ander naar het podium en gaf ook dames de gelegenheid. Weer verscheen dezelfde Cubana ten tonele (ja, deze was wel bevestigd als "echt") die door elke band op de voorgaande avonden op het podium was getrokken. Daarna wilde Haila een "echte" Francaise zien dansen. Vanaf de tribune begon een mademoiselle heftig te zwaaien met haar armen en even later deed ze ongeveer hetzelfde met haar hele lijf op het podium. Met dansen had het weinig te maken, en ik zag de franse salseros daar een beetje beschaamd van wegkijken. Haila beloonde ook dit optreden net als alle andere dansers met een CD en een poster. "A for effort", zullen we maar zeggen.

Achteraf merkte ik dat ik vooral op haar grote klassiekers zoals "El Protagonista" en "Ya no me hace falta" had zitten wachten die niet op de set-list stonden (ongetwijfeld ook omdat aanvankelijk Bamboleo ook naar het festival zou komen), maar Haila liet horen dat de reeks klassiekers nog niet op is en er nog steeds nieuwe aankomen, zoals "Una loca como yo". Wat mij betreft is Haila nu geheel officieel als de nieuwe salsa koningin gekroond.